Verlies van regenwoud en het effect daarvan op dieren

Regenwouden verdwijnen, en snel ook. Er wordt geschat dat er zo’n 7,5 miljoen hectare aan bos verdwijnt elk jaar (4). Met name voor land- en mijnbouw, door houtkap en (aangestoken) bosbranden verdwijnt er elk jaar een groot deel van de regenwouden. Dit betekent ook dat het leefgebied van vele diersoorten kleiner wordt. Als gevolg van menselijk handelen en klimaatverandering zijn zoogdieren, vogels en amfibieën al 18% van hun leefgebied verloren tot 2020 en er wordt verwacht dat dit in de komende 80 jaar nog zal oplopen tot 23% (1).

Het verlies van leefgebied en de omzetting ervan tot landbouwgrond en woonoppervlak is geen lineair verband. In de eerste periode, tot ongeveer 1700, zorgde de omzetting van regenwoud ongeveer aan 3% verlies van leefgebied voor verschillende diersoorten. In de laatste jaren is de omzetting opgelopen tot 6% verlies van leefgebied van verschillende diersoorten. De reden die hiervoor gevonden is een trend waarbij de omzetting van regenwouden steeds meer richting tropische gebieden gaat. Hier leven meer verschillende soorten dieren en is het leefgebied van deze dieren over het algemeen kleiner (1).

Volgens onderzoeken is het verlies van leefgebied van dieren een belangrijke indicator voor het risico van het diersoort om uit te sterven (1). In gebieden waar de populatiedichtheid het hoogst is sterven de meeste zoogdier populaties uit (2). De grootste gevaren voor de verschillende dieren zijn de jacht, competitie met vee en verandering van hun leefgebied door aantasting door de mens, de veeteelt en landbouw en ontbossing als gevolg van klimaatverandering en menselijk handelen (3). 

Het verlies van diersoorten, en dan specifiek herbivoren, levert een tal van problemen op. Het heeft het een groot effect op andere diersoorten zoals grote carnivoren, omdat herbivoren en grote voedselbron vormen voor deze dieren. Ook spelen ze een grote rol in vegetatie en recycling van nutriënten (3). 

Het uitsterven van verschillende diersoorten heeft dus een groot effect op ecosystemen en de werking hiervan. Het verlies van deze dieren betekent een verlies van de service die deze ecosystemen kunnen bieden. Dit geeft enorme ecologische en sociale kosten en het belang aan om hier dus wat mee te gaan doen!

Door Anouk Kuilboer

Bronnen

  1. Beyer, R. M. (2020a, november 6). Historical and projected future range sizes of the world’s mammals, birds, and amphibians. Nature. https://www.nature.com/articles/s41467-020-19455-9?error=cookies_not_supported&code=8063d51b-fcf3-4a84-87bb-6c0a1cb0c9d4
  2. Ceballos, G. & Ehrlich, P. R. (2002a). Mammal Population Losses and the Extinction Crisis. Science, 296(5569), 904–907. https://doi.org/10.1126/science.1069349
  3. Ripple, W. J., Newsome, T. M., Wolf, C., Dirzo, R., Everatt, K. T., Galetti, M., Hayward, M. W., Kerley, G. I. H., Levi, T., Lindsey, P. A., Macdonald, D. W., Malhi, Y., Painter, L. E., Sandom, C. J., Terborgh, J. & Van Valkenburgh, B. (2015a). Collapse of the world’s largest herbivores. Science Advances, 1(4). https://doi.org/10.1126/sciadv.1400103
  4. Veelgestelde vragen over ontbossing en palmolie. (z.d.-a). Milieudefensie. https://milieudefensie.nl/red-het-regenwoud/veelgestelde-vragen-over-ontbossing-en-palmolie
  5. Foto: https://www.nu.nl/klimaat/5591444/ontbossing-amazonegebied-bereikt-hoogste-niveau-in-tien-jaar-tijd.html