Pluimvee in quarantaine? Geen corona, maar influenza!!
Het was schokkend nieuws toen er een aantal weken geleden weer meldingen werden gedaan van aviaire influenza, ook wel vogelpest of vogelgriep genoemd. Deze meldingen kwamen begin dit jaar uit Spanje, maar nu zijn er ook gevallen in ons eigen land vastgesteld. Onder andere in Willemstad, Grootschermer en Ede zijn grote pluimveebedrijven gediagnostiseerd met aviaire influenza. Dit nare virus is erg besmettelijk en aangifteplichtig in Nederland. Niet alleen infecteert het kippen, maar het kan ook zoönotisch infecteren. Bijvoorbeeld mensen en andere vogelsoorten kunnen besmet raken. Tijdens de uitbraken van oktober 2020 is onderzoek gedaan naar de symptomen die verschillende vogelsoorten vertonen, maar eerst zal ik kort verdiepen op het aviaire influenza virus.
Wereldwijd komt het avaire influenza-A-virus voor. Er zijn verschillende serotypen van het virus. Bij kippen komen H5 en H7 voor. Deze serotypen zijn HPAI (hoog pathogeen) geclassificeerd en zijn dus aangifteplichtig. HPAI virus repliceert in verschillende celtypen in het hele lichaam waardoor de symptomen erg uiteenlopend kunnen zijn. LPAI serotypen (laag pathogeen) bevinden zich vaak alleen in de luchtwegen en geven hier lokaal symptomen. Symptomen van HPAI virussen kunnen bijvoorbeeld respiratieproblemen, digestiestoornissen, reproductiestoornissen, neurologische verschijnselen, productiedaling, laesies aan de kop en kopoedeem zijn. Ook komt er sterfte voor bij aviaire influenza. Dit kan variëren van enkele gevallen tot hele koppels die overlijden. Voor de diagnostiek wordt gebruik gemaakt van een PCR-test op geïsoleerd virus. Ter behandeling worden besmette pluimveebedrijven geruimd en ter preventie moeten wilde vogels en ongedierte uit de stallen geweerd worden en kunnen dieren gevaccineerd worden. Tijdens risicovolle perioden zoals deze waarin er uitbraken gemeld worden of trekperioden van trekvogels kan er ook een ophokplicht ingesteld worden.
Tijdens het onderzoek (F.Z.X. Lean, A. Núñez, 2021) van de uitbraak in oktober 2020 werden serotypen H5N8 en H5N1 gevonden in 22 verschillende dieren. Hierop is vervolgens onderzoek naar de symptomen post mortem gedaan. Symptomen die onder andere gevonden werden waren cyanose, kopoedeem, hydropericard, epicardiale en renale petechiën, pneumonie, miltnecrose, pancreasnecrose, levernecrose, intestinale serosale en proventriculaire hemorragie en ascites (Bron 1). De meest opvallende laesie was de pancreasnecrose. Deze werd in 53% van de gevallen gevonden. In de verschillende dieren variëerde deze laesie van infrequente bleke plekjes tot multifocale necrose met goed omschreven randen en hemorraghische centra. Dit geeft aan hoe hoog pathogeen het influenza virus kan zijn en tegelijkertijd hoe de symptomen uiteen kunnen lopen.
De incubatietijd van AI is enkele uren tot dagen, afhankelijk van de mate van infectie, pathogeniteit van het virustype en weerstand van het pluimvee. Hierna vertonen de dieren als beginnende symptomen algehele sloomheid en produceren ze minder tot geen geluid. Dit is een duidelijk signaal om als pluimveehouder op te letten en op te handelen. Als de infectie vordert krijgen de dieren ook ademhalingsproblemen, diarree, oogontstekingen en zullen er dieren plotseling overlijden. Vaak is het moment dat de uitval te hoog is het moment dat de dierenarts ingeschakeld zal worden door de pluimveehouder.
Waarom is het van belang om ziekten als aviaire influenza te herkennen? Zoals ik al eerder aangestipt heb, worden bedrijven besmet met het virus volledig geruimd. Dit kan een enorm economisch effect hebben als er meerdere uitbraken zijn. Zeker in het geval van Nederland aangezien onze pluimveehouderij voor het grootste deel gehouden wordt voor de export en hier dus veel geld mee wordt verdiend. Naast de economische gevolgen is geen van jullie natuurlijk deze opleiding begonnen om dieren te ruimen. Wij willen dieren helpen, beter maken en voorkomen dat er uitbraken van ziektes als aviaire influenza ontstaan. En om er dus voor te zorgen dat er zo min mogelijk dieren geruimd hoeven te worden is het snel herkennen en aangeven van de ziekte dus van groot belang. Hier zijn we allemaal verantwoordelijk voor in onze plicht als toekomstige dierenartsen!
Door Sanne Vreeburg
Bron:
https://bvajournals-onlinelibrary-wiley-com.proxy.library.uu.nl/doi/epdf/10.1002/vetr.731
