Het effect van hitte op (huis)dieren

Je zult het misschien wel gemerkt hebben deze zomer, maar het is ontzettend warm buiten. We moeten de ene hittegolf na de andere doorstaan en de meeste mensen nemen dan dus ook goede maatregelen om de hitte te bestrijden zoals veel drinken, de schaduw opzoeken en indien het mogelijk is een frisse duik te nemen. Deze hitte heeft echter niet alleen invloed op ons als mens, maar ook op dieren. Niet elk dier staat zijn warmte hetzelfde af als een ander dier of als ons mensen.

Hoe onze huisdieren hun warmte kwijtraken

De meeste huishoudens in Nederland hebben wel een hond of kat rondlopen. Honden en katten reageren wanneer ze te maken krijgen met stijgende temperaturen als eerst door hun bloedvaten te verwijden en zo de warmte via de huid kwijt te raken. Wanneer omgevingstemperaturen boven de 30 graden komen, zoals in het geval van een hittegolf, werkt dit echter niet meer zo goed en worden er andere mechanismen ingezet, zoals bijvoorbeeld hijgen. Wanneer een dier niet goed zijn warmte meer kwijt kan door welke reden dan ook, kan het dier hittestress ervaren. Met hittestress bedoelen we alle negatieve gevolgen van hitte. Dieren kunnen hittestress ervaren door of heel warm weer, te veel en te lang bewegen in warm weer, of in een ruimte gelaten worden waar het erg warm kan worden zonder ventilatie (denk aan een auto in de zon). 

Wanneer dieren zich bevinden in een omgevingstemperatuur van 30 graden celsius of hoger, begint de interne temperatuur van het dier ook mee te stijgen. Zodra de interne temperatuur van een dier boven de 40 graden komt, beginnen de ernstige gevolgen van hittestress. Het brein kan (permanent) beschadigd raken, en bij verdere stijging van de interne temperatuur kunnen hartproblemen veroorzaken en veranderingen aan het centrale zenuwstelsel. Deze problemen ontstaan doordat door de vasodilatatie er meer bloed naar de perifere bloedvaten en dit zorgt voor een verminderde circulerende bloedvolume. Als er niet gecompenseerd wordt met aanvulling van dit bloedvolume is er uiteindelijk minder bloed beschikbaar om weefsels van zuurstof te voorzien waardoor er schade optreedt aan het weefsel, waaronder de longen en het brein. Ook moet het hart harder werken om minder bloedvolume rond te pompen. (1)

In tegenstelling tot mensen, heeft de luchtvochtigheid weinig invloed op hittestress bij honden. Dit komt door de slechte ontwikkeling van de zweetklieren. Echter heeft de verdamping van zweet wel een belangrijke rol bij het kwijtraken van warmte bij katten. Hierdoor kunnen katten slechter tegen een hoge luchtvochtigheid dan honden. (1)

Risicogroepen voor hittestress

Sommige individuen zijn sneller vatbaar voor hittestress dan anderen:

  • Brachycephale honden of honden met een platte snuit krijgen sneller last van hittestress omdat deze dieren vaak al niet helemaal goed kunnen ademen onder normale omstandigheden, waardoor warmte kwijtraken via die weg veel minder goed lukt. Doordat ze meer moeite moeten doen om goed te ademen wordt er meer warmte geproduceerd door het metabolisme, waardoor het dier verder opwarmt.
  • Katten en honden met lange / dikke vachten.
  • Dieren met overgewicht.
  • Dieren met hart- en vaatziekten of respiratoire ziektes. (1) (2)

Tips om je huisdier af te koelen

Natuurlijk wil je voorkomen dat dit bij jouw huisdier gebeurd en dus zijn hier wat tips om jouw huisdier lekker koel te houden tijdens het warme weer:

  1. Zorg dat je dier altijd toegang heeft tot een koel donker plekje. 
  2. Zorg voor minder beweging op warme dagen, en laat je dier uit in de ochtend en avond om de warmste momenten van de dag te ontwijken.
  3. Zorg dat er altijd water beschikbaar is. Eventueel kan je ijsblokjes toevoegen aan het water.
  4. Let op dat asfalt op warme dagen de pootjes van je huisdier kunnen verbranden.
  5. Laat je huisdier niet in warme kamers of in een auto. (3) 

Door Annefleur Lupker

Bronnen

  1. Lewis, S., & Foster, R. (1976). Effect of Heat on Canines and Felines. Iowa State University Veterinarian, 38(3), 117–121. https://dr.lib.iastate.edu/entities/publication/18e5e433-4e35-49a3-9c27-d67c5347f964
  2. Heatstroke in dogs and cats. (z.d.). Royal Veterinary College. Geraadpleegd op 22 augustus 2022, van https://www.rvc.ac.uk/small-animal-vet/teaching-and-research/fact-files/heatstroke-in-dogs-and-cats 
  3. Greencross Vets. (z.d.). Heat Stress in Animals. Geraadpleegd op 23 augustus 2022, van https://www.greencrossvets.com.au/pet-library/articles-of-interest/other-pets/heat-stress-in-animals/