Een vuurwerkverbod, ja of nee?
Het is 31 december om tien uur ‘s avonds. Peter en Liesbeth zitten op de bank rustig te genieten van een wijntje. Ze hebben besloten thuis te blijven deze oud en nieuw. Buiten klinken al aardig knallen, ondanks dat de overheid deze oud en nieuw een vuurwerkverbod heeft afgekondigd. De kinderen van de buren lijken zich hier weinig van aan te trekken en de een na de andere vuurpijl wordt de lucht in geschoten. Ook anderen in het kleine dorpje lijken zich er weinig van aan te trekken. Een luide knal klinkt, Lady schiet weg en kruipt al bibberend weg in een hoekje. Lady, de 3-jarige labrador van Peter en Liesbeth, is namelijk extreem bang voor vuurwerk.
Een verhaal waar veel diereigenaren zich waarschijnlijk in kunnen vinden. Dit jaar kondigde de overheid, in verband met de corona maatregelen, weer een vuurwerkverbod af, net zoals vorig jaar. Ondanks dit verbod ging er toch voor miljoenen euro’s aan vuurwerk de lucht in. Het leek ruim meer te zijn dan vorig jaar, in ieder geval bij mij in de buurt. Niet alleen zorgt vuurwerk jaarlijks voor dieren die het padje zoek raken maar ook een flink aantal slachtoffers in het ziekenhuis en miljoenen euro’s aan schade. Toch besteden we de jaren voor corona gemiddeld zo een 70 miljoen euro aan vuurwerk. Waarom?
Het antwoord van veel Nederlanders zal zijn: “Het is traditite”, “Dat doen we elk jaar” of ”Het hoort het gewoon bij”. Gelijk hebben ze wel, al is het geen echte Nederlandse traditie te noemen, want in 2015 werd het afsteken van vuurwerk benoemd tot cultureel erfgoed maar ook de landen om ons heen kunnen er wel wat van en in sommige landen wordt er nog veel meer vuurwerk afgestoken dan bij ons. Wij zijn begonnen met het afsteken van vuurwerk halverwege de tweede helft van de vorige eeuw. Met oud en nieuw voornamelijk door de elite. Het gewone volk stak vuurwerk voornamelijk af bij andere gelegenheden, zoals hartjesdag en in de maand mei vanwege de vele bruiloften. Migranten uit Indonesië lijken het vuurwerk meegenomen te hebben richting Europa. De Indonesiërs lijken het idee weer te hebben afgepakt van de Chinezen, die vuurwerk afsteken tijdens oud en nieuw om gevaar af te wenden.
Toch gaat het elk jaar weer fout, zo ook dit jaar. In Ede werd het afsteken van vuurwerk een pony fataal. De pony raakte na een vuurwerkknal in paniek en kwam klem te zitten. De pony brak hierdoor zijn been en in de kliniek in Utrecht bleek de breuk zo complex te zijn dat besloten werd om hem uit zijn lijden te verlossen. Ook in de Mortel ging het mis. Een hondje was zo in paniek geraakt van een knal dat deze er vandoor is gegaan. Het hondje werd 6 kilometer later nog gezien terwijl deze in blinde paniek door de straat racete en hij is dagen zoek geweest. Niet alleen voor huisdieren is de jaarwisseling geen pretje. Ook wilde dieren zijn vaak zo bang dat ze zichzelf de dood in vluchten. Dieren die in winterslaap zijn kunnen gewekt worden, wat heel veel energie kost. Ook vogels raken snel in paniek, deze gaan dan in het wildeweg rondvliegen. Dit kost veel energie en in een winter die erg koud is hebben de vogels deze energie al nodig om warm te blijven. Ook dieren, zoals bijvoorbeeld herten, raken geheel ontregeld. Regelmatig moeten er dieren uit een woonwijk gehaald worden wanneer deze in paniek zijn gaan rennen. Er zijn dan ook veel wilde dieren die overlijden aan de gevolgen van het afsteken van vuurwerk.
De vraag die overblijft aan het eind is: Moeten we inzetten op een totaalverbod voor het afsteken van vuurwerk omdat het niet eerlijk is voor de dieren? Het is een discussie tussen verschillende groepen die natuurlijk al meerdere jaren gaande is. Mensen die graag vuurwerk afsteken zullen op deze vraag nee antwoorden. Mensen die dieren hebben die doodsbang zijn zullen ja zeggen. Wat zijn de alternatieven? Bijvoorbeeld het organiseren van vuurwerkshows? Het antwoord op de vraag is er wellicht eentje waar niemand het ooit over eens zal worden. Wat vinden jullie?
Bronnen:
https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/4972906/dieren-vuurwerk-wild-vogels-paarden-hartaanval-knallen-nieuwjaar
https://www.nemokennislink.nl/publicaties/waarom-steken-we-vuurwerk-af-met-oud-en-nieuw/
https://www.gld.nl/nieuws/7507528/vuurwerk-werd-pony-genji-fataal-mensen-snappen-niet-wat-ze-doen
https://www.ed.nl/helmond/hondje-cody-al-dagen-vermist-na-geknal-van-vuurwerk-rond-jaarwisseling-hij-rende-in-blinde-paniek-door-de-straat~afdf472b/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
Door Anouk Kuilboer