De comeback van de Iberische lynx
Het 91e bestuur der Diergeneeskundige Studenten Kring heeft zijn intrede gemaakt in de kamer. Hun bestuursjaar zal in het teken staan van de Iberische lynx, ofwel Lynx pardinus. Deze lynx dankt zijn naam aan de habitat waar het verblijft, daar hij enkel op het Iberische schiereiland voorkomt, en is een van de zeldzaamste katachtigen. Vroeger verspreidde de katachtige zich over een groter leefgebied. Toch is het erg bijzonder dat de Iberische lynx zich op het eiland gevestigd heeft, aangezien het dier in 2002 bijna van onze aardbodem verdwenen was. Hoe dat allemaal zit, lees je in dit artikel.
In 2002 leefden er, naar schatting, nog maar 94 Iberische lynxen in het wild ten gevolge van verschillende bedreigingen. Een belangrijke voedselbron voor de lynx is het konijn. Helaas werd de konijnenpopulatie flink uitgedund door de komst van verschillende ziekten waardoor ook de lynx in het nauw gedreven werd door voedseltekort. Een andere bedreiging is de steeds verder ontwikkelende infrastructuur die ervoor zorgt dat het leefgebied van de Iberische lynx steeds kleiner wordt. Daarnaast worden er door de toegenomen infrastructuur meer lynxen aangereden. Tot slot was de Iberische lynx het doelwit geworden van de jagers en boeren in hun leefgebied. Boeren strooiden gif of zetten vallen om de lynx weg te houden van hun vee en erf wat tot bijna een kwart van de niet-natuurlijke sterfgevallen van de lynx leidde. Jagers jagen op de lynx omdat zij hen zien als de concurrent van hun andere doelwit, namelijk het konijn.
Om te voorkomen dat de Iberische lynx volledig van de aardbodem zou verdwijnen werd er in 2002 ingegrepen door een samenwerking van meer dan 20 verschillende organisaties aan het LIFE-programma van de Europese Commissie. Op verschillende plekken in Spanje en Portugal werden fokprogramma’s opgezet om de populatiegrootte van de Iberische lynx te doen stijgen. Volwassen lynxen die vitaal genoeg waren werden uitgezet in het wild. Ook werd er actie ondernomen om de natuurlijke habitat van de Iberische lynx te beschermen. Zo werden er bijvoorbeeld ecoducten aangelegd, werd bewegwijzering verbeterd en werden er in bepaalde gebieden snelheidslimieten opgelegd om de aanrijdingen van lynxen terug te dringen. Dit alles resulteerde er in 2015 toe dat het aantal volwassen lynxen fors was gestegen. De IUCN rode lijst verklaarde de soort toen van ‘ernstig bedreigd’ naar ‘bedreigd’.
Inmiddels heeft de populatie van de Iberische lynx zich nog verder uitgebreid. In 2022 bestaat de populatie Iberische lynxen, naar schatting, uit 1.365 individuen. Dit is een groei van 23% ten opzichte van de vorige schatting in 2020 waar er 1.111 individuen geteld werden. Deze individuen verdelen zich over 12 subpopulaties in o.a. Andalusië, Castilië-La Mancha en Extremadura en zijn sinds kort ook gespot in de D.S.K.-tuin te Utrecht. Ondanks deze forse stijging en het feit dat de populatiegrootte zich buiten de gevarenzone bevindt, is de Iberische lynx nog steeds een ‘met uitsterven bedreigde diersoort’.
Door Anne Ruth van Drunen
Bronnen
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52021XC1209(02)&from=EN
https://www.iucnredlist.org/species/12520/174111773
https://www.allfornature.nl/wildlife/iberische-lynx/
https://www.bnnvara.nl/vroegevogels/artikelen/de-iberische-lynx-uitsterven-of-herstel
https://inspanje.nl/algemeen/18521/aantal-iberische-lynxen-in-spanje-stijgt-naar-recordhoogte/
