DDx artikel – (Vuurwerk)angst bij honden

Met december voor de deur wordt het weer tijd voor de surprises, gourmette en tot slot de knallende afsluiter. Met de huidige omstandigheden omtrent Covid-19 geldt gedurende deze jaarswissel een vuurwerk verbod. Toch wordt er hier en daar illegaal vuurwerk afgestoken. Vuurwerkangst is een jaarlijks terugkerend probleem waar menig huisdiereigenaren mee te maken krijgt.
Vuurwerkangst en andere angsten zoals verlatingsangst, angst voor andere honden en andere angststoornissen kunnen ervoor zorgen dat het welzijn van huisdieren wordt aangetast. (1)

Etiologie
In een review van Catherine A. Hartley en Elizabeth A. Phelps wordt beschreven hoe angst uitingen worden aangeleerd en gereguleerd.Uit onderzoek met diermodellen en bij mensen  is gebleken dat de amygdala een belangrijke rol speelt in het ontstaan van angst en het uiten hiervan. Lang werd gedacht dat enkel de Amygdala een rol zou hebben bij angst. Recent bewijs in diermodellen suggereert dat de prelimbische mediale prefrontale cortex noodzakelijk is voor de uitdrukking van aangeleerde angst. Laesies in de prelimbische cortex voorkomen de expressie van angst niet maar farmacologische inactivering van de prelimbische cortex geeft een lagere expressie van angst terwijl prelimbische stimulatie de expressie van angst verhoogt. (2)
Honden die bang zijn voor vuurwerk zijn vaak ook bang voor andere harde geluiden zoals onweer. Er zijn rassen die gevoeliger zijn voor geluiden dan andere rassen en ook de socialisatiefase kan een rol spelen in de gevoeligheid voor geluid. (3)

Trainen
Als u in het bezit bent van een hond met vuurwerkangst is het prettig om hiermee op tijd aan de slag te gaan. De meeste vuurwerk trainingen bestaan uit het afspelen van een opname waarin harde geluiden (vuurwerk, onweer) worden afgespeeld terwijl de hond iets lekker krijgt of samen met u iets leuks doet. U kunt ervoor kiezen om het volume in het begin wat zachter te zetten en dit geleidelijk op te bouwen.
Een andere mogelijkheid zijn oorbeschermers. Hier moet de hond ook aan wennen. U kunt ze terwijl u ze wat lekkers aanbiedt laten wennen aan het gevoel van de oorwarmers. Ook hierbij kan de duur van het dragen langzaam opgebouwd worden. (3)

Ondersteuning met medicatie
Wanneer training geen succes oplevert, en de hond leidt door de angst, kan de hond ondersteunt worden met medicatie. Dit natuurlijk altijd enkel als de dierenarts dit beslist (samen met u). Voorbeelden hiervan zijn: Sileo en Pexion.
“Sileo is geregistreerd voor honden ter vermindering van acute angst en stress die samenhangt met geluid, zo ook bij geluid door vuurwerk. Pexion is behalve voor epilepsie ook geregistreerd voor het verminderen van onrust en angst geassocieerd met een fobie voor harde geluiden bij honden. De werkzame stof imepitoïne, activeert gedeeltelijk de receptoren voor de neurotransmitter GABA. Het effect van imepitoïne op GABA-receptoren vermindert ook angst en onrust.” (4)

Socialisatiefase
Zoals vaker wordt gezegd: ‘Voorkomen is beter dan genezen.’ Door de hond tijdens de socialisatiefase bloot te stellen aan harde geluiden zoals een vuurwerk opname of een onweer opname (of bij geluk ‘het echte werk’) kan vuurwerkangst voorkomen worden. In deze socialisatie fase zijn de pups nieuwsgierig en onderzoekend. Door geleidelijk en herhaaldelijk bloot te worden gesteld aan harde geluiden tijdens deze periode wordt de prikkel als normaal beschouwd.
De socialisatiefase speelt ook een belangrijke rol bij andere angstproblemen. Met de huidige omstandigheden rondom Covid-19 is het soms lastiger om puppy’s te socialiseren. Toch is dit van enorm belang. Deze fase is bedoeld voor de puppy om gewend te raken aan allerlei prikkels van de mensenwereld maar ook die van zijn soortgenoten. Probeer (met inachtneming van de coronamaatregelen) de pup alsnog mee te nemen naar diverse plekken. Zorg er ook voor dat de pup in contact komt met andere honden. 

Ps. Dinsdag 8 december vindt er een lezing plaats van de Studievereniging Hygieia over medicatie bij (vuurwerk)angst. De lezing zal online plaatsvinden via Teams van 19.30-20.30. Meer informatie is te vinden via het Facebook evenement ‘Lezing Medicatie bij angst’

1.https://diergeneeskunde.nl/2016/09/29/angst-bij-dieren-onderschat-probleem/
2. https://www.hartleylab.org/uploads/5/3/1/0/53101939/fear_models_in_animals_and_humans.pdf
3. https://www.licg.nl/vuurwerk/#vuurwerktraining-hoe-en-wanneer
4.https://www.uu.nl/sites/default/files/Informatie%20medicatie%20bij%20vuurwerkangst_Gedragskliniek%20en%20Apotheek%20Diergeneeskunde__2020_def.pdf