DDx artikel – Genetische problemen op een rijtje

Genetische problemen bij rashonden, een belangrijk gespreksonderwerp binnen de diergeneeskunde. Met onder andere de vraag: is het fokken van deze rashonden nog wel verantwoord? Het is dan ook een lang rijtje genetische aandoeningen waarom het gaat bij deze dieren. Uit deze lange lijst hebben wij er dan een aantal gekozen die veel voorkomen en voor jullie op een rijtje gezet.
Maar kunnen jullie raden welke aandoening bij welk ras hoort?
→ Labrador retriever, Chihuahua, Duitse herder, Engelse Bulldog, Sharpei of de Bedlington Terriër

Brachycefalie
Het brachycefaal obstructief syndroom (BOS) is een aandoening waar de meest van jullie wel een keer van hebben gehoord. Het is een aandoening bij honden met een stompe of korte schedel die normaal is in breedte maar gereduceerd in lengte. De schedel is hierdoor te klein voor de normale structuren in de kop die niet in lengte gereduceerd zijn. Dieren met deze aandoening hebben last van onder andere benauwdheid, een verminderd uithoudingsvermogen, snurken, blauwkleuring van de slijmvliezen en flauwvallen. De prognose is afhankelijk van de ernst van de benauwdheid. 

Degeneratieve myelopathie
Dit is een aandoening die zich voornamelijk uit in spierzwakte in de achterpoten, dronkemansloop en zwalken. De oorzaak van de aandoening ligt in het ruggenmerg waar de zenuwvezels vervallen. Het is een degeneratieve ziekte, dit betekent dat het dier snel slechter wordt vanaf het moment dat het dier ziek wordt en vaak binnen enkele maanden tot een jaar heeft het dier al een flink verminderde functie in de achterpoten. Verschijnselen worden meestal gezien rond de leeftijd van 5 tot 8 jaar, maar kunnen ook op jongere leeftijd al gezien worden. De prognose is slecht en er is ook geen behandeling beschikbaar.

Koperstapeling
Dit is een aandoening met als gevolg de stapeling van koper in de lever. De oorzaak ligt in een genetische aandoening waardoor de eiwitten waaraan koper gebonden wordt niet goed functioneren. Normaal gesproken wordt koper aan deze eiwitten gebonden en uitgescheiden, in het geval van deze ziekte gebeurd dit niet en wordt koper gestapeld in de lever. Hierdoor ontstaat celschade en een ontstekingsreactie om deze beschadigde cellen op te ruimen. Het resultaat is een chronisch ontstoken lever. Verschijnselen zijn niet specifiek en bestaan onder andere uit slecht eten, braken en vermageren. De aandoening wordt behandeld met medicijnen die ervoor zorgen dat koper wel bindt en uitgescheiden wordt. Daarnaast wordt deze therapie ondersteund met een dieet met een verminderde hoeveelheid koper.

Patella luxatie
Dit is een aandoening waarbij de knieschijf “los” zit. De oorzaak van deze aandoening ligt in een afwijkende geul of kapsel van de knieschijf. Hierdoor kunnen ook beschadigingen ontstaan in het kraakbeen of het bot van de knieschijf en geul. Op de lange termijn zijn de gevolgen artrose van het kniegewricht. Het belangrijkste verschijnsel van deze aandoening is mank lopen. Problemen ontstaan vaak al op vroege leeftijd. De prognose van deze aandoening is zonder behandeling slecht. Maar gelukkig zijn er voor deze aandoening meerdere mogelijkheden tot behandeling afhankelijk van de klachten en de ernst van de artrose.

Hypofysaire dwerggroei
Dit is een aandoening waarbij de hond achterblijft in de groei. Het wordt veroorzaakt door een tekort aan groeihormonen als gevolg van een onvoldoende ontwikkelde hypofyse. Naast een achterblijvende groei behoudt de hond ook langer de puppyvacht en worden de dier uiteindelijk vaak kaal. Ook andere hormonen die door de hypofyse worden geproduceerd zullen missen en stofwisselingsproblemen en onvruchtbaarheid tot gevolg hebben. Problemen bij deze dieren ontstaan vaak rond de leeftijd van 4 maanden. De prognose van de aandoening is slecht en ondanks therapie van missende hormonen wordt de hond vaak niet ouder dan 4 jaar.

Intertrigo
Dit is een aandoening die zich uit in de ontsteking van de huid. Het is niet zozeer een genetische afwijking maar ontstaat doordat dit ras overtollige huidplooien en rimpels heeft. Complicaties bij de aandoening zijn bacteriële huidinfecties door vocht tussen de plooien, dat niet goed kan drogen. Dit kan zorgen voor heftige jeuk. Het is een matige tot ernstige aandoening, maar kan goed behandeld worden door de aangetaste huid te behandelen met ontstekingsremmende middelen. Helaas heeft de aandoening een hoge recidiviteit en daarvoor is de enige oplossing het operatief verwijderen van de plooien. 

Oplossing
Veel van deze aandoeningen komen uiteraard bij meerdere rassen voor. Rassen zoals Labrador retrievers en Duitse herders zitten bomvol genetische aandoeningen. Toch geven sommige van deze aandoeningen een beeld dat typisch bij een bepaald ras hoort:
Brachycefalie → Engelse Bulldog
Degeneratieve myelopathie → Labrador retriever (en Duitse herder)
Koperstapeling → Bedlington terriërPatella luxatie → Chihuahua
Hypofysaire dwerggroei → Duitse herder
Intertrigo → Sharpei

Bronnen

  • Patella luxatie. (z.d.). Medisch centrum voor Dieren. Geraadpleegd op 16 januari 2021, van https://mcvoordieren.nl/kennisbank/patella-luxatie-hond/
  • Rashondenwijzer, dierenrecht.nl
  • Overzicht erfelijke aandoeningen bij honden, Het landelijke informatieCentrum Gezelschapsdieren (licg.nl)