DDx artikel – Column: Vleesvervangers

Ik ben vegetarisch. Nu hoop ik niet dat iedereen bij het lezen van deze 1e zin al afhaakt, dit wordt geen propaganda om niet-vegetariërs over te halen. Waar ik het in deze column wel over wil hebben, is de naamgeving van vleesvervangers. Onlangs is er in het Europees Parlement gestemd over een verbod op namen zoals de vega-burger en sojamelk. Er werd op 23 oktober uiteindelijk tegen het verbieden van vlees-namen voor vegetarische producten gestemd, zoals dus vegetarische worst of burger. Maar er werd wel voor gestemd voor het strenger maken van de regels voor benaming van plantaardige zuivelproducten, zoals bijvoorbeeld “amandelmelk” en “yoghurtstijl”. De Europese Commissie en de Europese Raad moeten nog wel een besluit nemen over deze voorstellen.

Ik begrijp dat de naam melk voorbehouden is aan het dierlijke product, afkomstig uit de uiers van bijvoorbeeld koe, geit of schaap. Amandelen hebben niets dat lijkt op uiers, en amandelmelk is dan ook gewoon een pak water met fijngemalen amandelen. Maar het is wel een fijne vervanging van melk voor mensen die geen dierlijke zuivel kunnen of willen eten. Zo heeft mijn nicht bijvoorbeeld een koemelkallergie, maar ze wil wel graag een latte of cappuccino kunnen drinken, waarbij dus amandelmelk voor haar een uitkomst is. Mijn mening was dan eerst ook dat het onzin was om deze namen te moeten veranderen.

Mijn vader, daarentegen, een echte vleeseter, is het helemaal eens met het veranderen van namen voor zowel vegetarische vleesvervangers, als plantaardige zuivelproducten. De originele omschrijving van melk in het woordenboek is: “door zoogklieren afgescheiden vocht dat dient als voedsel van de jongen”. Het woord zelf geeft dan dus al aan dat het van een dier afkomstig moet zijn. Wat dat betreft zou het niet eerlijk zijn om het te gebruiken voor producten die plantaardig zijn. Wat ik me dan afvraag is of er nu echt mensen zijn die per ongeluk plantaardige melk kopen als ze op zoek zijn naar melk. Radar heeft hier een onderzoek naar gedaan met 22.000 mensen, waaruit bleek dat 96% van de mensen begreep dat in vleesvervangers geen vlees zit. De kans dat mensen zich hierin vergissen, is dus wel erg klein.

Al met al kwam ik er in het gesprek met mijn vader achter dat het me helemaal niets uitmaakt hoe iets heet, als het maar herkenbaar is en goed smaakt. Als je een curry maakt volgens een recept dat kip gebruikt, is het makkelijk als je vegetarische kipstukjes kunt kopen. Je weet meteen dat je dit als vervanging kunt gebruiken. Maar ook als dit niet meer zou mogen, denk ik dat er manieren zijn om duidelijk te maken waar je de vleesvervanger of zuivelvervanger voor kunt gebruiken.
Hele omschrijvende namen zoals Ronde Soja-schijf (burger), Gekruide Soja-brokjes (gehackt), Amandel-water-smoothie (amandelmelk), klinken allemaal nog niet erg smakelijk.